Thư K (3)

sẽ ra sao
nếu những buổi chiều không còn những tiếng giục giã đợi chờ
từ dưới chân ô cửa sổ u uất
tiếng gọi cô
đánh thức khoảnh khắc bình thường,
dậy ăn đi chơi
dậy, ăn, đi, chơi
có thể ở một trạng thái bao lâu
có thể nhịn đói trong bao lâu
có thể nằm nghiêng trong bao lâu
có thể nghe một bản nhạc trong bao lâu
màu sẽ rơi loang lổ lấn chiếm như thế nào
bao lâu thì sẽ khô
sẽ nứt
sẽ vỡ
những buổi trưa,
những buổi trưa,
không một tiếng gọi
thời gian chết chìm trong sương mù tưởng tượng

Lâm An. 

Vọng khúc

I/
Em vùi mình trong những chuyến đi
Ngang qua những con đường gió bụi đầy hoa rực rỡ
Ngang qua những mảnh đất trầm lắng trong sương
Ngang qua những linh hồn lạc lối thiên đường
Ngang qua những ngày tháng Tư trắng xoá thảm thương

Tháng Tư năm nay đã có màu sắc khác,
em ùa vào dã quỳ vàng rực cao nguyên
khát cháy như gió cuốn,
và những cành phượng tím ngất
lấp kín em trong sương mù thành phố hoa
ngất ngây
đắm say
Tháng Tư,
loa kèn thôi trắng khoảng trời em mê mải
nỗi nhớ thôi hoang hoải
bay.

II/
Về đi, kẻo tàn mùa hoa
loa kèn vẫn xanh muốt từng góc phố em quen
Hà Nội tháng Tư đẹp mê mải,
chờ em.

Về đi em,
dẫu những con đường vẫn dài và rộng lắm
dẫu những thổn thức đớn đau nơi ấy là có thật
dẫu lồng ngực em không ngừng nổ tung
mỗi lần cất bước thiên di

Về đi em,
ảo ảnh hoàng hoa ngập ánh mù sương
chẳng thể chôn chặt đôi mắt buồn thăm thẳm,
cảm thức giao hòa lãng mạn mênh mang
chẳng thể làm vơi lệ mắt em hoen sầu,

Về đi em,
cao nguyên dù thắp lửa em khát cháy
ngọn thác kia có rưới suối nguồn em mát trong
gió Langbian không ngừng hát tình ca
thổn thức,
vẫn nhớ từng góc phố hắt sáng đêm giao mùa
vẫn nhớ chén trà nóng bỏng môi đêm đông giá rét
và nhớ những mùa hoa bỏ lại
phía sau.

phía cuối con đường vẫn là tháng Tư
vẫn là tháng Tư
tháng Tư.

Lâm An. April-2009

Thư K (2)

Cũng vô lý như lần kia dưới lá
Con chim bay bỏ lại nhánh khô cành
Đời đã mất tự bao giờ giữa dạ
Khi lỡ nhìn viễn tượng lúc đầu xanh

(Bùi Giáng)

Tháng Tư năm nao cũng có một người chết!
Năm trước
Năm nay
Và năm sau nữa
Tháng Tư năm nao cũng có một người chết
Và một người
Còn sống
như đã chết
Tháng Tư năm nao cũng yên ả
như
một đám tang trắng xoá loa kèn
trắng xoá mưa
Tháng Tư năm nao cũng trong veo
như
nước mắt em một buổi chiều
đưa tiễn
anh!

Lâm An. April-2007

Tháng Tư: Một mình ở Tây Nguyên (3)

III/ Đà Lạt ấy mà, chỉ ngồi yên một chỗ thôi cũng thấy sung sướng rồi

"phố núi cao phố núi đầy sương phố núi cây xanh trời thấp thật buồn cô khách lạ đi lên đi xuống...."

Chẳng hiểu sao cái câu hát kia - với tôi - là để nói về Đà Lạt, chứ chẳng phải Pleiku như nó vốn là. Cũng chẳng trách, bởi những ngày đầu tiên tôi tới Đà Lạt, thành phố ngập sương và mưa nhẹ. Rời khỏi Daklak được 2 tiếng, trời bắt đầu mưa rả rích, khi ấy vừa vào tháng Tư - nghĩa là vẫn đương là cuối mùa xuân. Khó có thể diễn tả cảm giác của buổi trưa ấy, khi ngang qua đường đồi cheo leo, giữa con đường cúc quỳ cuối mùa lác đác mà vàng ruộm. Cuối chiều tới nơi, thấy mình lạc vào cõi khác, cũng rẻo đất Tây Nguyên mà sao dịu dàng. Sương mù bắt đầu dày lên. Đi bộ là giải pháp tốt nhất sau mấy tiếng ngồi xe, cũng là để hít hà mùi hương của thành phố hoa đang chìm dần vào hoàng hôn.

Hồ Xuân Hương

Đà Lạt lần đầu tiên tôi đến, có rất nhiều ấn tượng, và chuyện kể, cả kỷ niệm nữa. Nhớ nhất trong chuyến ấy, có lẽ là việc mình tình cờ thấy một vụ tự tử ngay đêm đầu tiên ở Đà Lạt. Vì tình, một cô gái. Trước lúc nhảy, gào khóc gọi tên người yêu với bạn thân, thế nên, chỉ chịu lạnh một chút chứ không sao. Nhớ vì cảm giác cô ấy hoàn toàn không muốn chết, thứ hai là vì phản ứng của những người xung quanh. Bởi thế, tự nhiên, thấy quạnh quẽ và dửng dưng. Thấy thương cho hồ Xuân Hương và hàng phượng tím xung quanh.

Dưới chân đồi Cung Tơ Chiều

Cũng trong đêm đầu tiên ấy, lên Cung Tơ Chiều gặp chị Giang, nghe chị hát, nói chuyện một chút với "người đàn bà điên". Chị vừa trêu chọc, vừa lấp lửng về vườn quỳnh hương bí mật lẩn khuất trong những ngọn đồi ở Đà Lạt. Và rồi, một chút bâng khuâng khi chị bảo "em may mắn lắm, vì Đà Lạt chẳng mấy khi vừa có trăng sáng vằng vặc vừa có sương mù dày đặc như thế đâu, hãy tận hưởng đi...". Ừ, tới Đà Lạt rồi, chỉ muốn lăn ra trên những thảm cỏ xanh, chẳng buồn nghĩ ngợi nữa, thả mình trôi đi. Cảm xúc vẫn luôn là chiếc bánh nhiều phần.

Cafe ở Đà Lạt...

Qua ngày mới, cafe, cafe và cafe. Ở đây, quán cafe nào ngồi cũng thấy dễ thương. Nhưng thích nhất là ngồi ở Tùng sáng sớm thật sớm ngắm người dân bắt đầu vào chợ hoặc lúc chiều khi chợ đồ cũ vừa dọn ra. Ở Đà Lạt có chợ đồ cũ đáng yêu với những lối đi bé xíu xiu, những lời rao đi từ xa đã nghe thấy, đồ thì đa dạng, không mua ngắm chơi thôi cũng đủ thích. Buổi trưa lon ton qua Mei Xuân Hương vì thấy một loạt xe vespa cổ đứng thẳng hàng nhìn thinh thích mắt. Thích nghe nhạc có thể đi xa hơn một chút, leo lên Audiophile - quán nằm trong một ngôi biệt thự trắng cách xa thành phố 7km - chỉ mở buổi chiều, chủ quán dễ thương, nhạc dễ thương, khung cảnh dịu êm và những ô cửa sổ đầy sáng. Từ cửa sổ Audiophile có thể thấy chùa Lâm Tiền Ni xa thăm thẳm trốn trong núi, chỉ khoe ra bức tượng Phật trắng toát cuồng si, trường Cô Văn lạnh lẽo phía lưng đồi, những ngôi nhà thấp mái lụp xụp của một - Đà Lạt - không khách du lịch.

Đồ ăn ở đây khá đơn giản, không thiếu thứ gì nhưng cũng chẳng quá cầu kỳ món gì. Nhưng cực ấn tượng một quán ăn nằm nép mình trên đường đi xuống Suối Vàng. Khách tới, chủ mời rượu "chỉ tính tiền đồ ăn, rượu uống được càng nhiều càng tốt". Hỏi ra mới biết, chủ quán mê nhậu nên đã bỏ việc mở quán, vợ là giáo viên cũng bỏ theo chồng. Hai vợ chồng vui thú điền viên lúc nào cũng tươi cười tất bật. Quán nằm chênh vênh, phía dưới là một hồ nước, phía trên là con đường dốc, đi đường khéo duyên thì gặp. Đồ ăn ở đây rất ngon, có cơm lam, gà nướng, thịt heo mọi nướng, giá cả lại rẻ, lại có rượu ngon miễn phí, khách cứ gọi là say ngất ngư chẳng muốn đi tiếp. Đến chừng nhấc mông được đứng dậy, thì chủ lại níu tay bảo cho thử hai loại quý ngâm riêng cho chủ uống, bởi cái duyên "lâu lắm chẳng gặp cô gái nào uống được rượu nhiều mà vui". Hai loại, một xanh ngắt ngằn ngặt được ngâm từ mười mấy loại rau mầm trong rừng, một vàng óng ánh được ngâm từ chín loại bào thai thú rừng, mỗi loại một chén thôi, cũng đủ để nhớ mãi. Hẹn ngày quay lại uống thêm và đánh cờ với chủ.

Suốt những ngày ở Đà Lạt, tức thở là cảm giác thường trực. Phần vì nhung nhớ loa kèn tháng Tư của Hà Nội, phần vì nao nao khi nghĩ tới chuyến đi sắp kết thúc. Giống như những giấc mơ, dù đẹp đẽ hay buồn bã, thì khi kết thúc cũng chỉ có một mình...Những con đường bao giờ cũng thú vị hơn là những cái đích đến, biết làm sao. Phần vì tôi - đã - trót - ngã - vào - một - vũng - nước - mưa trên con đường ở Đà Lạt tối hôm ấy, để buồn vương mãi đến hôm nay....Giờ nghĩ lại, có lẽ bởi cảm giác "muốn đi" còn chưa hết, mà tôi, không quay về như dự định, đột ngột bước tới vùng đất không có trong lịch trình, để rồi sau này chuyển dịch một cách không ngờ. Ấy là Sài Gòn, nơi trong tiềm thức tôi luôn là thành phố của mất mát, và là mảnh đất hứa của nhiều người. Thực là những cuộc thiên di chẳng mấy khi có điểm dừng.

Lâm An

n.i.n.e

vào ngày thứ chín,

ở cây cầu mang thai những ngọn đèn hoài thai với cái bóng của chính mình

sắp đặt,

một giới tính lạ

không ngừng lớn lên tự bên trong

vùng vẫy quyết liệt,

đòi ra?

vào ngày thứ chín,

trong căn phòng ám khói những làn khói ngoại tình với mùi hương của chính mình

dấu hiệu?

thời của ngờ vực

ngụy trang trong màu trắng mong manh

dịu dàng mơn trớn,

chết chìm?

vào ngày thứ chín,

trên bàn tay xanh ngắt những ngón tay xanh muốt giết chết màu xanh của chính mình

tưởng tiếc

vận mệnh tàn phai

rình rập mảnh chỉ tay mỏng tang

nhóm đỏ tàn tro

lấp lóa

vào ngày thứ chín,

giữa giếng đồng cũ nát những chiếc gương mất mát soi tìm hình ảnh của chính mình

bỏng rát

giữa đêm khát cháy

đi hoang trong thế giới thứ tư

dịch xanh tràn óc

tuyệt vọng.

Jan.2010.Lâm An

Tháng Tư: Một mình ở Tây Nguyên (2)

II/ Kì vĩ thác chảy tràn

Hoàng hôn - chụp từ con đường chênh vênh kia hắt lên đường chính.

Vùng bán nguyệt giữa hồ đập E'A Kao rất đẹp, và lúc nào cũng lồng lộng gió.

Ngang qua rừng cao su Chư Sê, trời đất ngả dần vào bóngtối. Thứ ánh sáng leo lét cuối ngày hắt qua những cánh rừng lướt đi chầm chậm ngoài cửa sổ làm tôi vừa thích thú vừa cảm hoài.

Ở vùng đất này, mọi thứ đều gợi cảm giác quyết liệt. Gió mạnh bạo, mặt trời đỏ ối, những lối vào rừng sâu hun hút thẳng tắp, những ngôi nhà im lìm đóng chặt. Lần đầu tiên trong đời đi xe dù ban đêm, người lúc nào cũng căng ra vì hồi hộp và sợ nữa. Hai bên đường tối om, trong xe vàng vọt thứ ánh sáng như đèn điện vàng - như quê nội tôi những ngày còn bé xíu, tự dưng nhìn thấy ai cũng cảm thấy dữ tợn, có lẽ vì màu da đen thẫm và gương mặt không cười.

Tới Buôn Mê là nửa đêm, không có bất cứ ấn tượng nào ngoại trừ gió. Mà tháng Tư vốn chưa phải mùa gió dữ tại đây. Nhờ một người bạn giới thiệu nhà họ hàng trong này, tôi tới ở đập EAKao. Chủ nhà là người Bắc di cư, vừa lạ lẫm vừa quen thuộc, họ có điều gì đó vừa dè chừng vừa thân mật, khiến một kẻ lữ hành như tôi thoáng chạnh lòng. Đường đi vào một bên là hồ nước trải dài, một bên là cánh đồng thẳng tắp, cứ đi thẳng vào mãi là thấy vựa hồ tiêu, cà phê trù phú. Ở xã E'A Kao có khá nhiều người Bắc, những hàng quán và đồ ăn ở đây vẫn giữ nguyên phong vị. Ở đây 3 ngày, tôi đặc biệt thích con đường nghiêng ở hồ đập E'A Kao, nó thoai thoải như bất kì bờ đê ven những con sông phía Bắ. Có khác là người dân ở đây đi xe máy trên đường đó, chênh vênh nhưng cực kì thích thú - cảm giác lúc nào cũng sắp lăn xuống hồ nước bên dưới (chạy xe máy ở đường này không dành cho người yếu tim nhé). Tôi đã chạy xe ở giữa con đường đó, và băn khoăn chẳng hiểu mình đang ở đâu, và thực ra con đường nào dễ đi hơn - phía trên kia thẳng tắp phẳng lì hay hồ E A Kao xanh mướt dưới kia...Thật kì lạ, khi ở giữa thiên nhiên hoang dã, bạn sẽ không thể định hướng được nhiều, cái sự "into the wild" gần như là hiển nhiên, và dễ chịu, với cái cảm giác ấy.

Khi đến Daklak, bạn có khá nhiều lựa chọn để đi vì ở đây thác và rừng đều có, tới buôn Đôn có thể vừa cưỡi voi vừa đi thuyền độc mộc...Nhưng ngày hôm sau khi tỉnh dậy, tôi chỉ nghĩ được tới thác nước - bởi cái nắng ở đây rất đáng sợ. Nó khiến tôi khô cong như bị vắt kiệt. Từ 7h sáng mặt trời đã rực rỡ, Daklak đang cuối mùa khô, hanh hao và nóng dù gió vẫn dữ dội. Thời tiết ở đây rất khắc nghiệt, phân mùa rõ rệt. Tuy nhiên, cũng bởi cái nắng ấy mà bầu trời xanh đến kì dị - còn xanh hơn cả trời Mộc Châu. Đường đi vào hai ngọn thác hùng vĩ qua một đoạn đèo dốc. Khá vắng vẻ, đi gần nửa tiếng mới gặp một chiếc xe tải đi ngược chiều từ công trường thủy điện đang xây gần đó. Đoạn đường đi này làm tôi nhớ Mộc Châu kinh khủng, cũng bầu trời xanh như không thể, những đoạn dốc lên xuống, cái nắng đã mềm lại, bướm trắng bay rợp trời - cứ như mình lạc vào thế giới khác vậy. Chạy xe một mình vì thế trở nên vô cùng thú vị, vừa đi vừa dừng lại chụp hình, rồi gọi điện về khoe với bạn (công nhận hồi đó mình con nít ghê gớm). Cứ đi rồi sẽ đến! Và đến một ngã ba chỉ đường rất rõ ràng, một vào thác Gia Long, một vào thác DraySap - và không hiểu trong cơn hưng phấn thế nào mà tôi rẽ vào con đường còn lại - tức là chả vào cái thác nào sất mà đi vào 1 cái làng người dân tộc Ede. Lúc ấy là 10h, không một bóng người, xe cũng không, nhưng rất nhiều hoa dại mọc ở bên đường. Con đường đi vào khá xấu và đỏ quạch, bụi bay mù mịt. Cứ đi và không hiểu mình tìm kiếm điều gì ở con đường đó cho tới khi thấy một người dân tộc đang nhặt rất nhiều quả gì đó rơi rụng bên đường cho vào gùi sau lưng thì mới nhớ ra mục đích của mình. Hỏi đường và quay ngược về ngã ba. Trong những chuyến đi cuộc đời, hình như ai cũng có vài lần nhầm lẫn như tôi, có người cứ thế đi thẳng có người sẽ hỏi đường và quay lại, mà thực ra cũng chưa biết như thế nào sẽ tốt hơn?

Thác Gia Long đẹp một cách hiền hòa. Giữa tuần nên không có khách du lịch nào ngoài kẻ rảnh rỗi như tôi. Nước xanh mướt chảy chậm rãi dễ khiến người ta muốn lăn ra ngủ. Khuôn viên thác nhỏ, chỉ có cảm giác đi qua cầu treo là sung sướng. Lắc lư lắc lư, lúc nào cũng như sắp rơi nhưng dù có ngồi đó cả ngày chắc cũng không rơi được.

Thác Draysap thì ngược lại, ngay con đường đi vào đã gợi cảm giác ầm ào. Rộng rãi, cuồng bạo, mãnh liệt, hùng vĩ, mát mắt...có rất nhiều từ để có thể miêu tả ngọn thác Khói nổi tiếng này.

Chính xác thì nó như một dải mây trắng xóa vắt ngang làn trời xanh ngắt, bọt sóng lúc nào cũng bạc đầu và sôi sục. Còn khá hoang dã, thác Draysap gợi cảm giác về một Tây Nguyên như mình luôn nghĩ tới. Tới thác, tình cờ gặp ba người làm việc ở thủy điện gần đó, họ dẫn mình đi sâu vào trong thác. Để đi vào đó phải đi trên cây cầu đã bị lủng ruột - chỉ còn hai thành rộng khoảng 10cm vừa đủ một bàn chân đi chầm chậm, rồi bám vào những nhánh cây cổ thụ rất to ra hòn đá phía trước thác rồi ngồi đó uống bia và ăn cá nướng. Sung sướng hơn là phía trong thác DraySap có 1 con đường đi xuyên qua thác, vào đó lạnh buốt, nước dâng quá đầu gối (khuyến cáo nên mặc quần sooc ngắn nếu muốn đi con đường này). Bên trong lòng thác, chỉ nghe tiếng nước xối dữ dội ngoài kia, lạnh buốt nhưng sung sướng. Đó là một cảm giác tuyệt vời không thể nào quên!

Cây cầu người dân tộc Ede kia đang đứng có đoạn khoảng 2m bị "lủng ruột" chỉ đi trên thành cầu rộng 10cm. Đây cũng là người giăng lưới bắt cá ở thác cho mình ăn ké ở đó. Cá bống dưới thác nướng chấm với thứ muối ớt trộn gio đặc trưng của người Ede ngon không kể xiết - không phải lúc đó mình đói mềm, ăn cái gì cũng thấy ngon mà nói vậy đâu á!

Ngày thứ hai ở Daklak, tranh thủ đi vào khu rừng ở ngay gần đập E'A'Kao - mà không nhớ chính xác tên. Không có ấn tượng gì nhiều bởi nó không phải rừng chính - mọi thứ có vẻ hiền hơn so với mình tưởng tượng - hoặc có thể vì mình chỉ đi có một buổi. Ở Daklak có nhiều rừng kiểu này, còn rừng lớn thì không cho khách du lịch tham quan thì phải (?). Có khu bảo tồn thiên nhiên nhưng quá xa, và hình như chỉ tiếp khách theo đoàn có liên hệ trước. Chiều tối đi vào sâu thành phố Buôn Mê uống cafe và ăn linh tinh. Buôn Mê Thuột làm du lịch rất tốt, chặt chém khách cũng giỏi hơn dân Pleiku nhưng cafe thì dở hơn. Sáng hôm sau ghé thăm dinh Bảo Đại và làng dân tộc ở giữa thành phố - cảm giác không thích thú mấy vì nó hiện đại quá. Chiều định đi buôn Đôn mà bị cái làng kia làm mất hứng, nên chỉ quanh quẩn quanh đập E'AKao ngắm hoàng hôn gió lộng. Rồi thu xếp đồ đạc, và tối hôm đó lên đường xuống Đà Lạt.

Có lẽ ấn tượng về Daklak của mình chỉ là thác, thác và thác thôi.

Một mình với một mình thôi...

Bạn đồng hành trong suốt chuyến đi dài, thật dài...

Ở Buôn Mê Thuột không hề có chuyện chặt chém khách. Giá cả sinh hoạt thật sự khá cao. Du khách và dân địa phương cùng phải trả một mức giá như nhau nếu vào chung một quán. Tất nhiên thổ địa sẽ có nhiều chọn lựa hơn. Làng trong phố đúng là hiện đại, nhưng để duy trì và bảo tồn nó không hề đơn giản. Dân trong buôn là những người theo công giáo lâu đời. Trình độ và thu nhập khá cao. Sự kết hợp giữa văn minh và truyền thống vượt qua mọi xung đột về đức tin để lưu giữ những ngôi nhà sàn dài như bạn còn thấy đấy là kết quả nỗ lực của bao nhiêu người. Nếu có thời gian, chính những con người hiện đại ấy sẽ chia sẻ với bạn những phong tục tập quán đẹp mà họ trân trọng và gìn giữ hay hơn nhiều những người dân tộc nghèo ở các buôn xa. Đồng bào cắm mặt tìm cái ăn,thời gian đâu mà nghĩ tới phong tục như dệt thổ cẩm, làm rượu cần, đánh chiêng cúng chúc phúc, kể khan...

Ngọn thác Draysap đã bị san lấp làm thủy điện. Tiếc thay. Và cũng đau đớn thay. Daklak với tôi, vẫn là một bí ẩn, chẳng hiểu sao, mấy ngày ở đó cảm giác luôn thiếu thốn một cái gì đó. Có lẽ là một người đồng hành để chia sẻ, một khao khát khám phá rừng sâu, một mong muốn rõ rệt...Những điều thấy được, những nơi có thể đi, chẳng thể xoa dịu cái ham muốn bị thổi bùng lên bởi ngọn gió và cái nắng của vùng đất này. Đi xa rồi, mới thấy, có khi mình chỉ là một kẻ cưỡi ngựa xem hoa trước muôn ngàn điều kì vĩ của cao nguyên nắng cháy...

Lâm An

Tháng Tư: Một mình ở Tây Nguyên (1)

Chuyến đi Tây Nguyên tháng Tư vừa rồi có lẽ là chuyến đi ý nghĩa nhất năm 2009. Cảm xúc về nó mạnh tới mức mỗi lần nghĩ tới đều cảm thấy bồi hồi, có lúc thấy ngạt thở vì nhớ, có lúc thấy chơi vơi... không thể viết nhiều về nó. Nghĩ lại có lẽ chỉ đơn giản là khi người ta trẻ, người ta chẳng định nghĩ được nhiều, chỉ đi là đi thôi.

Cái ý nghĩ phải đi khỏi Hà Nội vào tháng Tư mạnh mẽ đến mức ám ảnh. Tất cả những gì tôi viết thời điểm đó đều chỉ có một chữ "đi". Dù Hà Nội đẹp mê mải, dù đã lên kế hoạch 30/4 join đoàn leo Fan cùng nàng thơ, chỉ trong vòng 1 tuần thay đổi mọi kế hoạch, và lên đường đi Tây Nguyên với lượng thông tin ít ỏi về vùng đất ấy. Không có bạn đồng hành vì kế hoạch tôi lập ra quá nhanh, lập xong là đi ngay. Tới bây giờ thì không thể nhớ chính xác chuyện gì đã khiến bản thân nhất định phải đi Tây Nguyên thời điểm đó. Mang máng hình như vì rừng ở đó sắp bị phá hết. Mà tại sao phải là vùng đất khát cháy ấy?

I/ Em Pleiku má đỏ môi hồng

Đồ đạc gói gọn trong một balô và một túi đựng máy ảnh, leo lên xe cứ đi là tới. Nghĩ mọi thứ đơn giản tự khắc nó sẽ đơn giản thôi. Nhớ cảm giác bồi hồi khi đến Đà Nẵng, ngửi thấy mùi mặn mòi của biển, thấy trăng hắt vào cửa xe, nhớ nàng thơ ở Hà Nội gọi điện cho mình lúc nửa đêm và hát "Đêm mơ Hà Nội" giọng hát em vọng hoang hoải bên kia thổn thức cả triền đê làm mình xao xuyến lạ. Nhớ cảm giác băng qua đèo An Khê chập chùng mới biết đây chính là con đèo được nhắc tới trong bài hát của Trần Tiến chứ không phải là đèo An Khê ở Bát Xát như hồi tháng 2 mình hí hửng tưởng bở. Tới vùng đất đỏ, tự dưng cảm giác cũng rất khác. Khi ấy buổi sáng, trời đất hanh hao mà bầu trời thì đã xanh ngắt đến lạnh người. Sau đó mình mới biết trời ở đây lúc nào cũng xanh như vậy, một phần vì hai bên đường thưa thớt nhà cửa, cỏ cây thì hoang vu...

Rồi cũng tới Pleiku bình an, lòng vẫn ngập trong những dải đồi vàng rực dã quỳ cuối mùa và những bát ô tô cẩm tú cầu ngả màu. Ấn tượng đầu tiên là nắng trưa. Không thấy em má đỏ môi hồng nào vì ai đều kín như bưng. Nắng Pleiku rất đặc trưng Tây Nguyên, khát cháy và khô cong. Thành phố nhỏ xinh đúng kiểu "đi dăm phút đã về chốn cũ" - mình ở đây 2 ngày mà thuộc luôn cung đường, cứ lấy khách sạn Hoàng Anh Gia Lai làm mốc mà đi rồi về. Ở Pleiku một ngày có thể thấy đủ 4 mùa, từ 5h chiều trở đi là mát mẻ, chập tối là lành lạnh sương buông, 9h tối thành phố vắng tanh - nhưng đi cafe thì tuyệt. Ở đây có phố cafe - Wuu rất dễ thương, dốc thoai thoải có rất nhiều quán cafe đủ các loại phong cách, đi hết đường là tới một khu như là công viên cũng khá đẹp. Cafe ở Wuu ngon, thơm, uống 2,3 ly vẫn còn thòm thèm. Mình mà ở Pleiku lâu hơn chắc da đổi sang màu cafe quá.

2 ngày ở Pleiku, không đi được nhiều lắm: chùa Minh Thành, Biển Hồ và làng dân tộc Êđê xem lễ hội rước Thánh Paoblo

.

Ngôi chùa này được đầu tư xây dựng từ chục năm nay mà vẫn chưa xong, đẹp và hùng tráng với khuôn viên rộng, đứng từ trên bậc thềm có thể trải mắt thấy một vùng bình nguyên lớn. Mình đặc biệt thích những "long đầu đao" trên mái chùa này - cứ ngước lên là như thấy chúng đang bay lượn trên mây xanh.

Những bức tượng gỗ dang dở ở đây có rất nhiều sắc thái kì lạ, chạm khắc đẹp mê ly hút hồn mình cả buổi. Tượng này sau đi tạc xong còn phải tô vẽ quét sơn và cuối cùng quan trọng nhất là phải làm lễ nhập hồn cho Tượng xong mới được để trong Chùa.

Xe máy ở Pleiku rất khó thuê vì thành phố này không phát triển mạnh về du lịch còn đồ ăn không rẻ - có lẽ do dân ở đây khá giàu . Buổi tối mình thích mê cảm giác đi trong bụi sương, lên lên xuống xuống ở những con đường dốc thoai thoải vắng người. Cũng chỉ buổi tối mới thấy các "em Pleiku" không bịt kín mặt. Con gái Pleiku rất dễ thương, mà hình như lúc nào má cũng có thể ửng đỏ. Thích nhất là tất cả học sinh đều mặc áo dài, đi trên đường gặp từng đoàn nữ sinh đi xe đạp hay đi bộ tha thướt thấy cuộc sống đẹp vô cùng.

Cuối buổi chiều, tranh thủ tới được Biển Hồ. Cảm giác ban đầu là không hùng vĩ và đẹp như mình đã đọc và tưởng tượng. Thế nhưng, khi đứng trên đài quan sát giữa bốn bề gió lộng, lúc nào cũng tưởng mình sắp bị thổi bay thì cái cảm giác ấy cũng lạ lùng. Có lẽ một phần trời chiều - nắng trưa càng rực rỡ thì hoàng hôn về càng úa tàn. Có chút gì gần như buồn bã, cô liêu.

Gác mái ngư ông về viễn phố...?

Biển Hồ tương đối giống Thung Nai ở Hòa Bình, nhưng cảm giác khi đến hai nơi thì khác hẳn. Mà có lẽ do phụ thuộc phần lớn cảm giác của bản thân khi đến đó.

Hôm sau, chạy xe đi ra khỏi Pleiku hơn chục km tới một làng người dân tộc Êđê. Sáng Chủ Nhật ở đó có lễ hội rước Thánh mà mình tới trễ họ rước gần xong, chỉ kịp xem đâm trâu và chụp được một ít ảnh những bức tượng gỗ đang đục dở.

Điều đáng buồn là những nhà rông như vậy sau này sẽ được xây bằng vữa và xi măng.

Những bức tượng này được đúc bằng vữa và xi măng còn bức bên dưới đây mới là tượng gỗ

khi đã không còn gì bí mật nữa, cái giá phải trả cho việc phơi bày bản thân trước ánh sáng mặt trời là vòng vân đỏ loét trên cổ

.......dẫu cho đôi lông mày có chân phương và nhu mì nhường kia

Pleiku gợi tôi nhớ nhiều đến thành phố quê hương, bởi cảm giác bé xíu xiu như lòng bàn tay con gái. Lại dịu dàng e ấp lắm, nên càng nhớ lâu. Thơm thơm mùi cafe, nhè nhẹ nụ cười, xuyến xao trong lòng nhiều lắm mỗi khi nghĩ về. Đây không phải là thành phố được chú trọng nhiều về du lịch (dù rất có tiềm năng) nên không quá xô bồ, cũng chẳng có hiện tượng chặt chém khách lạ. Tuy nhiên giá cả ở đây khá cao do mức sống của người dân. Thinh thích nơi này vì những con dốc thơm mùi cafe, và những nụ cười thân thiện chất phác của người dân. Những nụ cười, ở một vùng đất xa lạ, khi bạn chỉ có một mình, khiến bạn dễ xúc động và mủi lòng biết mấy...

Tạm biệt Pleiku bằng ly cafe ở quán Đen (trang trí toàn bằng than), điểm đến tiếp theo là Daklak. Phố núi rực đỏ trong ráng chiều lùi xa dần khỏi tầm mắt, tôi tiếp tục chui vào cỗ xe lầm lũi băng qua rừng cao su Chư Sê đi về phía màn đêm...

Lâm An